Trong 10 điều tâm niệm của Judo được sư tổ Kano Jigoro nêu tại điều số 10 là "Mục tiêu của võ sinh Judo là Nhân-Trí-Dũng", vậy võ sinh như thế nào được gọi là "Nhân"?"Nhân" là một khái niệm trung tâm và quan trọng nhất trong Nho giáo (Khổng Tử), đây là một nguyên lý của cuộc sống. "Nhân" được dịch sang tiếng Việt là "nhân đức", "nhân ái", "nhân nghĩa", "nhân văn", "nhân tính".... Tuy nhiên, ý nghĩa của "nhân" trong Nho giáo vượt xa những từ dịch đơn thuần này.
"Nhân": Đạo đức hoàn thiện nhất của con người |
Ý nghĩa sâu sắc của "Nhân" trong Nho giáo
Trong cuộc sống, trong văn chương, trong giáo dục... chúng ta được nghe nhiều về chữ "nhân" về làm người và đây là ý nghĩa sâu sắc của chữ "Nhân" theo quan điểm của Nho giáo:
- Nhân là yêu thương con người: đó là tình yêu thương đối với đồng loại, là sự quan tâm, chia sẻ và giúp đỡ lẫn nhau.
- Nhân là đạo làm người: đó là đạo đức cơ bản của một con người, là thước đo để đánh giá phẩm chất của mỗi cá nhân.
- Nhân là tâm đức: đó là tấm lòng nhân hậu, là sự vị tha và sẵn sàng hy sinh vì người khác.
- Nhân là quan hệ giữa người với người: đó là nền tảng để xây dựng các mối quan hệ xã hội hài hòa, dựa trên sự tôn trọng, tin tưởng và hợp tác, hòa bình và hạnh phúc.
Khổng Tử và quan niệm về "Nhân"
Khổng Tử, người sáng lập ra Nho giáo, đã dành nhiều thời gian để giảng dạy và làm sáng tỏ về khái niệm "nhân". Ông cho rằng:
"Kẻ có nhân ấy là con người vậy": Nghĩa là chỉ khi có "nhân" thì con người mới thực sự là con người, kẻ không có "nhân" tức là không phải con người vậy.
"Có thể làm được năm điều dưới đây với thiên hạ là có nhân": Cung kính, khoan dung, giữ chữ tín, chăm chỉ siêng năng, ra ơn cho mọi người.
"Nhân" trong cuộc sống hàng ngày
Mọi người rèn luyện "nhân" trong cuộc sống hàng ngày thông qua các hành động cụ thể như:
- Hiếu thảo với cha mẹ: Biết ơn và chăm sóc cha mẹ.
- Trung thành với tổ quốc: Yêu nước và phục vụ đất nước.
- Tôn trọng người khác: Đối xử với người khác như cách mình muốn được đối xử.
- Giúp đỡ người khó khăn: Sẵn sàng giúp đỡ những người kém may mắn hơn.
Ý nghĩa của "Nhân" trong xã hội hiện đại
Ngày nay, trong một xã hội đa dạng và phức tạp, khái niệm "nhân" vẫn giữ nguyên giá trị, vì đây là một nguyên lý căn bản của cuộc sống. Nó là nền tảng để xây dựng một xã hội văn minh, tiến bộ và hạnh phúc. Việc rèn luyện "nhân" giúp chúng ta:
- Cải thiện các mối quan hệ: Xây dựng các mối quan hệ xã hội lành mạnh và bền vững, không chỉ là mối quan hệ giữa người với người mà còn là của quốc gia này với quốc gia khác, dân tộc này với dân tộc khác.
- Giải quyết các vấn đề xã hội: Góp phần giải quyết các vấn đề xã hội như nghèo đói, bất công.
- Phát triển bản thân: Trở thành những người có đạo đức, có ích cho xã hội.
Xem video: Giáo dục rốt cuộc là vì điều gì?
Mối quan hệ giữa chữ "Nhân" trong Nho giáo và võ Judo
Trong 10 điều tâm niệm của Judo được sư tổ Kano Jigoro nêu tại điều số 10 là "Mục tiêu của võ sinh Judo là Nhân-Trí-Dũng", vậy võ sinh như thế nào được gọi là "Nhân" và điểm tương đồng về chữ Nhân của Nho giáo và trong võ thuật Judo là gì thì dưới đây là những luận bàn:
- Tôn trọng đối thủ: Cả Nho giáo và Judo đều đề cao sự tôn trọng đối thủ. Trong Nho giáo, "nhân" bao gồm việc đối xử với người khác như cách mình muốn được đối xử. Trong Judo, võ sĩ được dạy phải tôn trọng đối thủ, coi họ như một đối tác để cùng nhau hoàn thiện bản thân.
- Kiềm chế bản thân: Cả hai đều nhấn mạnh tầm quan trọng của việc kiềm chế bản thân. Nho giáo dạy về việc giữ gìn lễ nghi, không làm điều ác. Trong Judo, võ sĩ phải học cách kiểm soát sức mạnh và cảm xúc của mình, tránh sử dụng vũ lực một cách bừa bãi.
- Không ngừng học hỏi: Cả Nho giáo và Judo đều coi trọng việc học hỏi không ngừng. Nho giáo khuyến khích con người luôn tìm tòi, khám phá và mở rộng kiến thức. Trong Judo, võ sĩ luôn phải rèn luyện kỹ năng và tìm tòi những kỹ thuật mới.
- Sức mạnh nội tại: Cả hai đều đề cao sức mạnh nội tại. Nho giáo nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tu dưỡng tâm hồn, rèn luyện nhân cách. Trong Judo, sức mạnh không chỉ đến từ cơ bắp mà còn từ ý chí, tinh thần và sự tập trung.
Ngoài ra còn có:
- Judo là sự ứng dụng của "Nhân" trong võ thuật: Có thể coi Judo là một cách ứng dụng các giá trị của "Nhân" vào võ thuật. Các võ sĩ Judo không chỉ học cách chiến đấu mà còn học cách sống hòa hợp với bản thân và với người khác.
- "Nhân" là nền tảng để phát triển võ thuật: Một võ sĩ có "nhân" sẽ có tinh thần thượng võ, không lợi dụng võ thuật để gây hại cho người khác. Ngược lại, việc rèn luyện võ thuật có thể giúp con người hoàn thiện bản thân, từ đó sống có "nhân" hơn.
Tóm lại, "nhân" trong Nho giáo là một khái niệm vô cùng sâu sắc và có ý nghĩa quan trọng đối với cuộc sống của mỗi chúng ta và điều thứ 10 trong tâm niệm của Judo được người sáng lập võ Judo nói rõ về mục tiêu học tập môn võ thuật Judo là "nhân - trí - dũng". Việc hiểu rõ và áp dụng tinh thần "nhân" vào cuộc sống sẽ giúp chúng ta trở thành những con người tốt đẹp hơn và góp phần xây dựng một xã hội văn minh, tiến bộ, hòa bình và hạnh phúc.
Hãy để lại chia sẻ với góc nhìn, trải nghiệm của bạn ở bên dưới bài viết này nhé!
Nghi thức chào đầu buổi gồm chào sư tổ, chào thầy (HLV)
Theo chia sẻ từ anh Cao Trung Hiếu
Người sáng lập và điều hành DanTriSoft